<p>تعداد آشکارسازی اشتباه</p><p> </p><p>نرخ خطای آشکارسازی اشتباه</p><p> </p><p> </p><p> </p><p>۵۴ از ۳۰۰۰</p><p> </p><p>۸/۱%</p><p> </p><p>۶۴۱ از ۸۰۰۰۰</p><p> </p><p>۸/۰%</p><p> </p><p> </p><p> </p><p>نمونههایی از تصاویر چهره آشکارسازی نشده (خطای FNR) و نمونههایی از تصاویر غیرچهره آشکارسازی شده (خطای FPR) به ترتیب در شکل ۴‑۵ و شکل ۴‑۶ نشان داده شده است. طبق آزمایشات انجام شده، الگوریتم آشکارسازی چهره در فیلمهای تهیه شده، دچار خطا نشد.</p><p>شکل ۴‑۵: نمونههایی از تص
۳-۵-۱-رودخانه قزلارچای
سرشاخه های این رودخانه آب بخش های غرب و جنوب غربی حوضه را به طرف شرق حوضه زهکشى می کنند. این شاخه ها از ارتفاعات نوار مرزی بین کشور های ایران و ترکیه سرچشمه می گیرند. شاخه قزلارچای در ادامه مسیر با شاخه سیاه چشمه که آب بخش های جنوب غربی حوضه را زهکش می کند تلاقی کرده و با نام بارون چای به دریاچه سدماکو می ریزد. شاخه سیه چشمه خود از ارتفاعات آق داغ و کوه بابا گوی سرچشمه می گیرد و پس از عبور از شهر سیه چشمه (چالدران) به قزلارچای می پیوندد.
۳-۵-۲- رودخانه امامقلی
سرشاخه های این رودخانه آب بخش های شرق و جنوب شرق حوضه را در مسیر جنوب به شمال حوضه زهکش می کنند. در ادامه مسیر از کنار قره کلیسا عبور نموده و به دریاچه سد ماکو می ریزد.
۳-۵-۳- رودخانه زنگمار
بعد از پیوستن دو شاخه بارون چای و امامقلی رودخانه ادامه مسیر داده و ضمن عبور از سد ماکو در بالا دست شهر ماکو، شاخه ساری سو بدان پیوسته و رودخانه زنگمار تشکیل مى گردد که بعد از عبور از شهر ماکو، به رودخانه ارس در پلدشت می پیوندد، این تلاقی در بالا دست سد ارس می باشد. در نهایت رود خانه ارس نیز به دریای مازندران می ریزد.
مشخصات منطقه مورد مطالعه، مواد و روش ها ۳۷
۳-۶- مورفومتری حوضه آبریز
وجود پستی و بلندیها در سطح زمین باعث می شود که در همگام نزول باران و ایجاد جریان سطحی، آب از ارتفاعات در امتداد شیب و درجات مختلف جریان پیدا کرده و به سمت نقاط پست زمین حرکت کند. خصوصیات مورفومتری حوضه های آبریز، خصوصیات ثابتی هستند و نشان دهنده وضع ظاهری حوضه می باشند. خصوصیات هندسى حوضه های آبریز از جمله سطح، محیط، شکل، موقعیت، طول آبراهه ها، شیب و غیره از جمله پارامترهای مهم مورفومتری حوضه محسوب می گردند.
۳-۶-۱- تقسیم بندی منطقه مورد مطالعه به واحدهای کاری
بطور کلی در مطالعات مربوط به منابع آب و خاک، جهت شناخت هرچه بهتر خصوصیات هیدرولوژیک آبخیزها تقسیم بندی حوضه به چند واحد هیدرولوژیک لازم و ضروری می باشد. هر واحد هیدرولوژیک شامل یک یا چند آبراهه مشخص می باشد که مرز واحدهای مختلف بر اساس وضعیت حاکم بر شبکه رودخانه و آبراهه های اصلی و فرعی حوضه، مورد مطالعه و تفکیک قرار گرفته است. که بر این اساس دو واحد هیدرولوژیکی مختلف در حوضه مورد مطالعه مشخص شده است.
شکل ۳ـ۷ـ واحد های هیدرولوژیک منطقه مورد مطالعه
مشخصات منطقه مورد مطالعه، مواد و روش ها ۳۸
۳-۶-۲- مساحت حوضه
بارزترین مشخصه حوضه آبریز، مساحت آن می باشد. مساحت در بسیاری از مناطق ارتباط مستقیمی با حجم روانات و حداکثر دبی لحظه ای حاصل از سیلاب دارد. مساحت هریک از واحدهاى کاری و کل حوضه در جدول(۳ـ۱)آورده شده است.
۳-۶-۳-پروفیل طولی واحدهای کاری
پروفیل طولی در واقع نمایش طولی یک رودخانه با ارتفاع است. با رسم پروفیل طولی رودخانه ها می توان ارتفاع و به همراه آن شیب رودخانه ها را در هر نقطه از مسیر آن مشخص کرد با توجه به اینکه شیب رودخانه، سرعت جریان آب و قدرت تخریب و فرسایش رودخانه ها ارتباط تنگاتنگی با یکدیگر دارند. بنابراین ترسیم نیمرخ طول رودخانه اصلی و سرشاخه ها که در حقیقت بیانگر شیب هر قسمت از مسیر جریان می باشد، می تواند اطلاعات مفیدی در مورد سرعت حرکت آب و به تبعیت از آن نحوه تخریب مسیر جریان و یا چگونگی رسوب گذاری در مسیر را حاصل نماید.
شکل۳ـ۸ـ پروفیل طولی رودخانه قزلار چای و امامقلی
مشخصات منطقه مورد مطالعه، مواد و روش ها ۳۹
۳-۶-۴- محیط حوضه
محیط حوضه به طول خط فرضی تقسیم آب گفته می شود که حوضه را از حوضه های مجاور مجزا می سازد. محیط حوضه نیز برای هر کدام از واحد ها و کل حوضه در جدول (۳ـ۱) آورده شده است.
۳-۶-۵- شکل حوضه
شکل حوضه تاثیر فراوانی روی هیدروگراف سیلاب ها، داشته بطوریکه دبی حداکثر سیلاب ها با مساوی بودن سایر شرایط فیزیکی در حوضه های پهن بیشتر از حوضه های کشیده است. برای اینکه حوضه ها را از نظر شکل تقسیم بندی کنیم، از ضرایب یا نمایه هایی استفاده می گردد. از جمله این ضرایب، ضرایب فشردگی (گراویلیوس) می باشد.
۳-۶-۵-۱- ضریب فشردگی (گراویلیوس[۴])
ضریب فشردگی عبارت است از نسبت محیط حوضه به محیط دایره ای که مساحت آن برابر با مساحت حوضه باشد. حوضه هاى پهن برخلاف حوضه های کشیده دارای ضریب گراویلیوس کمتری بوده و لذا سیلاب ها از شدت بیشتری برخوردار می باشند و زمان تمرکز[۵] نیز کوتاه تر است.
ضریب گراویلیوس با بهره گرفتن از رابطه(۳-۱) زیر بدست می آید:
)۳-۱) Cc=0.28()
Cc= ضریب گراویلیوس
P= محیط حوضه بر حسب کیلومتر
A= مساحت حوضه برحسب کیلومتر مربع
بدین ترتیب ضریب گراویلیوس برای هریک از واحدها کاری محاسبه گردیده و ارقام حاصله در جدول شماره (۳ـ۱) درج گردیده است.
مشخصات منطقه مورد مطالعه، مواد و روش ها ۴۰
۳-۶-۵-۲ مستطیل معادل
یکی از روش های نشان دادن شکل حوضه، مقایسه آن از نظر شکل ظاهری با یک مستطیل فرضی است. به عبارت دیگر مستطیل معادل نشان دهنده حوضه ای است که مساحت آن برابر مساحت حوضه و محیط آن نیز برابر با محیط حوضه باشد. مستطیل معادل حوضه با بهره گرفتن از رابطه (۳-۲) بدست می آید.
(۳-۲ ( L,B=
L= طول مستطیل معادل حوضه برحسب کیلومتر
B= عرض مستطیل معادل حوضه بر حسب کیلومتر
A= مساحت حوضه برحسب کیلومتر مربع
C= ضریب گراویلیوس
بنابر این باتوجه به اطلاعات فوق الذکر طول و عرض مستطیل معادل محاسبه گردیده، که نتایج آن در جدول شماره (۳ـ۱) ارائه شده است.
۳-۶-۶- ارتفاع حوضه
ارتفاع حوضه ازسطح دریا نشان دهنده موقعیت اقلیمی آن حوضه است. برای تعیین این پارامتر نیز از آمار و اطلاعات موجود در سازمان آب منطقه ای و شرکت مهندسین مشاور مهاب قدس استفاده شده است و نتایج در جدول (۳ـ۱) ارائه شده است.
مشخصات منطقه مورد مطالعه، مواد و روش ها ۴۱
۳-۶-۷- شیب حوضه
شیب یکی از پارامترهای مورفومتریک حوضه می باشد. این فاکتور تاثیر بسزایی در میزان حجم رواناب، مقادیر نفوذپذیری و شدت فرسایش دارد.
جدول ۳ـ۱ـ پارامتر های مورفومتریک حوضه آبریز سد ماکو.
| نام حوضه | مساحت (کیلومتر مربع) |
محیط (کیلومتر) |
اویر چهره که آشکارسازی نشدهاند</p><p>شکل ۴‑۶: نمونههایی از تصاویر غیرچهره که به اشتباه آشکارسازی شدهاند<br />همانطور که مشاهده میشود، اکثر تصاویر چهره آشکارسازی نشده، در قسمت ناحیه چشم نسبت به محور عمودی متقارن نیستند. در توجیه علت عدم آشکارسازی این تصاویر چهره میتوان گفت یکی از مهمترین ویژگیهای شبه هار که از تصویر چهره استخراج شده و مورد استفاده قرار میگیرد، ویژگیهای مربوط به ناحیه چشم است. این ویژگیها معمولا توسط ماسک نشان داده شده در شکل ۴‑۷ استخراج میگردند. در واقع این ماسک تغییرات شدت روشنایی قسمتهای طرفین چشم را استخراج میکند. در اکثر تصاویر چهره که به اشتباه آشکارسازی نشدهاند، به دلیل وجود نور بازتابیده شده از عینک، تقارن ناحیه چشم نسبت به محور عمودی از بین رفته و مقدار ویژگی شبه هار مربوط به ناحیه چشم تغییر میکند. البته اگر فرد عینک به چشم داشته باشد و وجود عینک باعث از بین رفتن این تقارن نشود، چهره آشکارسازی خواهد شد. نمونههایی از تصاویر چهره آشکارسازی شده در شکل ۴‑۸ نشان داده شده است. همانطور که مشاهده میگردد، سیستم قادر به آشکارسازی چهرههای دارای عینک نیز میباشد.<br />شکل ۴‑۷: یکی از ماسکهای مهم برای استخراج ویژگی در الگوریتم آشکارسازی چهره<br /><a href="https://feko.ir/"><img class="alignnone wp-image-67″ src="https://ziso.ir/wp-content/uploads/2021/10/THESIS-PAPER-1.png” alt="پایان نامه” width="344″ height="91″ /></a></p><p>شکل ۴‑۸: نمونههایی از تصاویر چهره که به درستی آشکارسازی شدهاند<br /><strong>ردیابی چهره</strong><br />برای آزمایش الگوریتم ردیابی، از دو روش تخمین حرکت و دو روش تطابق استفاده شد. تخمین حرکت بر اساس پنجره جستجو و به دو روش جستجوی کامل و جستجوی چندمرحلهای انجام گرفت. همچنین دو معیار ضریب همبستگی و مجموع قدرمطلق تفاضل به عنوان معیارهای محاسبه تطابق استفاده شد. ۱۶ فیلم به مدت ۶۳ دقیقه برای آزمایش و ارزیابی الگوریتم ردیابی چهره مورد استفاده قرار گرفت. نتایج ارزیابی الگوریتم ردیابی براساس نوع روش جستجو و نوع روش محاسبه میزان انطباق در جدول ۴‑۶ نشان داده شده است.<br />جدول ۴‑۶: ارزیابی الگوریتم ردیابی بر اساس نوع روش جستجو و نوع روش محاسبه میزان انطباق</p><p> </p><p> </p><p>روش جستجو</p><p> </p><p>جستجوی کامل</p><p> </p><p>جستجو چند مرحلهای</p><p> </p><p> </p><p> </p><p>روش محاسبه انطباق</p><p> </p><p>ضریب همبستگی</p><p> </p><p>مجموع قدرمطلق تفاضل</p><p> </p><p>ضریب همبستگی</p><p> </p><p>مجموع قدرمطلق تفاضل</p><p> </p><p> </p><p> </p><p>تعداد خطا</p><p> </p><p>۱۳</p><p> </p><p>۲۷</p><p> </p><p>۱۸</p><p> </p><p>۳۱</p><p> </p><p> </p><p> </p><p>متوسط سرعت پردازش</p><p> </p><p>۳/۴ فریم در ثانیه</p><p> </p><p>۵/۶ فریم در ثانیه</p><p> </p><p>۷/۹ فریم در ثانیه</p><p> </p><p>۴/۱۳ فریم در ثانیه</p><p> </p><p> </p><p> </p><p>خطا در ردیابی به معنی گم شدن شی هدف و عدم توانایی در یافتن مجدد آن میباشد. در جدول ۴‑۶ روشهای ردیابی براساس تعداد خطا و سرعت پردازش مورد بررسی قرار گرفتهاند. برای آزمایش روشهای ردیابی، بعد از هر بار خطا در ردیابی چهره، به طور دستی مکان چهره مشخص شده و ردیابی ادامه پیدا کرده است. علت اصلی خطا (گم شدن چهره) در مرحله ردیابی، چرخش سر راننده است. در برخی موارد، هنگامیکه سر حول یکی از محورهای مختصات بچرخد، به دلیل تغییر شکل چهره، ردیابی دچار اختلال میگردد. هرچه زاویه و سرعت چرخش سر بیشتر باشد، احتمال بروز خطا در ردیابی بیشتر میشود. در شکل ۴‑۹ نمونههایی از خطای ردیابی در فیلمهای مورد آزمایش نشان داده شده است.</p><p>شکل ۴‑۹: نمونههایی از خطای ردیابی با بهره گرفتن از روش جستجوی کامل و محاسبه ضریب همبستگی</p>
