Sources : organization for economic co-0peration and development , ANBERD database , http://www.oecd.org/dsti/sti/stats/eas_anb
از دیدگاه زیست محیطی
با توجه به فرایندها و شباهت های ساختاری، صنایع می توانند در خانواده های مختلف قرار گیرند، تقسیمبندی صنایع و خانواده های همسان به دلیل تشابه در فرایندهای تولید مواد مصرفی اولیه غالباً دارای تاثیرات کم و بیش همانندی ازدیدگاه زیست محیطی می باشد. براساس مصوبه هیات وزیران و بنا بر پیشنهاد سازمان حفاظت محیط زیست، صنایع با توجه به فرایند تولید در یازده طبقه به شرح زیر قرار می گیرند:
صنایع غذایی : این صنایع شامل کارخانجات قندسازی، نوشابه های غیرالکلی، فرآیندهای دامی (لبنیات)، صنایع گوشتی (کشتارگاه های گاو و گوسفند، مرغ)،کارخانجات روغن نباتی، تولید آرد و نشاسته، کمپوت، کنسرو و.. باشند.
صنایع چرم : صنایع موجود در این طبقه از طیف مصنوعات سراجی، پوستی تا فعالیتهای آلاینده مانند سورت روده، دباغی سالامبورسازی، چرم سازی، روده پاک کنی و زهتابی را در بر می گیرد.
صنایع فلزی : صنایع این گروه شامل ساخت درب و پنجره آهنی و آلومینومی و یا فعالیتهایی همچون تراشکاری، قطعه سازی و قالب سازی آغاز و کارخانجات بزرگی مانند نورد آلومینیوم، ذوب فلزات و.. را در بر می گیرد. فعالیتهای این دسته از واحدها می تواند شامل آبکاری، رنگ کاری، ریخته گیری و عملیات کوره ای نیز باشد.
صنایع شیمیایی :در این گروه ساخت انواع پلاستیک و لاستیک شیمیایی، رنگ سازی، سموم دفع آفات، تولید کودهای شیمیایی، پودرهای لباسشویی و.. قرار دارد.
صنایع نساجی :صنایع موجود در این طبقه شامل فعالیتهای ساده ای مانند دوزندگی، بافندگی، ریسندگی و حلاجی بوده و همچنین عملیات رنگرزی، چاپ و تکمیل محصول نهایی در این گروه قرار دارد. آلودگی ناشی از این دسته صنایع را می توان در بخشهای مختلف هوا، صوت و آب (خصوصاً فلزات سنگین) تقسیم نمود.
صنایع سلولزی :صنایع این گروه شامل فعالیت های ساده ای از قبیل صحافی و چاپخانه، مبل سازی و.. همچنین فعالیتهای پیچیده تری همچون تهیه نئوپان،کاغذسازی و.. می باشد.
صنایع کانی غیر فلزی : در این گروه از صنایع فعالیت هایی همچون تولید بتن، سرامیک انواع آجر، شیشه، کارخانجات تولید گچ، آهک، آسفالت و سیمان قرار می گیرند.
صنایع ماشین سازی : واحدهای ساخت ماشین آلات و تجهیزات مرتبط با گروهای دیگر صنایع از قبیل تولید ماشین آلات بخشهای مختلف از قبیل ساختمانی، راهسازی، معادن، صنایع غذایی، دارویی، شیمیایی، صنایع چوب و کاغذ، نساجی، فرم دهی و برش فلزات، ادوات کشاورزی و.. دراین گروه قرار می گیرند. عملیات انجام شده در این گروه غالباً مونتاژ و در صورت وجود آبکاری، رنگ کاری، ریخته گری و.. دارای آلودگی قابل توجهی می باشند.
صنایع دارویی : تولید مواد بهداشتی، آرایشی و دارویی در این گروه قرار می گیرد.
صنایع کشاورزی :انواع فعالیت زنبورداری، تولید کرم ابریشم، پرورش ماهی، پرنده، انواع قارچ و.. واحدهای پرورش گوسفند، گاو، بوقلمون و سایر ماهیان، میگو، صدف و.. در این دسته از صنایع قرار می گیرند.
صنایع برق و الکترونیک :تولید لوازم برقی به صورت مونتاژ و وسایل و تجهیزات مرتبط با الکتریسته در این گروه قرار می گیرند. در بعضی موارد وابسته به نیاز ممکن است عملیات آبکاری نیز صورت پذیرد(اداره کل محیط زیست خراسان رضوی، ۱۳۸۷).
۳-۲ صنعت پوست
پوست تنها کالایی است که از بدو پیدایش انسان بر روی زمین همواره با او بوده است . در قرآن مجید و تورات و انجیل آیاتی در مورد استفاده از پوست به عنوان وسیله پو ششی انسان آمده است . انســانهای اولیه در روزگــاران بسـیـار دور از حیــوانــات به منـــظور برآوردن بسیـاری از نیازهای اساسـی خود استفاده می کردند برای نیازهای غذایی خـــود آنها را شــکـار می کــردند و از پوست آنها به روش های گوناگون برای تهیه پاپوش، سپر زره چرمی، کلاه رزمی چرمی، تیردان چرمی، چکمه و غیره به کار می بردند. امروزه با وجـود گـذشت قرنـها، هنـوز پـوســت حیوانات در نقش یکی از مواد اساسی برای تهیه لباس، پــوشــاک و وسایل دیــگــر و نیز جنبههای تـزئیـنـی ارزش اقتــصــادی و صــنعــتی خود را حفـظ کرده است. امـروزه چـرم سـازی، بصورت یک صنعت بـزرگ درآمده است .
تعریف پوست
پوست را می توان به عنوان پوشش حفاظتی بدن موجودات زنده تعریف کرد .
پوست از نظر شیمیایی پلیمری است از اسیدهای آمینه که آنها را اصطلاحا پروتئین مینامند. اسیدهای آمینه از طریق پیوندهای پپتیدی، براحتی میتوانند تحت تاثیر میکرو ارگانیسم و عوامل بیرونی دیگر قرار گیرند. در این صورت زنجیر پروتئین گسسته شده و پوست، کیفیت طبیعی خود را از دست خواهد داد.
مواد تشکیل دهنده: به طور کلی ۶۰% پوست را آب تشکیل می دهد. بعد از آب، کلاژن با ۲۵%بیشترین ماده تشکیل دهنده پوست است .
مقادیر مواد تشکیل دهنده پوست
درصد
مواد تشکیل دهنده
درصد
مواد تشکیل دهنده
۵
چربی
۶۰
آب
۵/۰
هالورونیک اسید و درماتان سولفات
۲۵
کلاژن